ازفرات تافرات

-فطرت ،عاشوراوانتظار «حجت الاسلام والمسلمین حائری شیرازی»

اگردرقرآن کمی تامل کنیم خواهیم فهمیدسراسرقرآن درشان اهل بیت (ع) ومخالفین ایشان نازل شده است.امام خمینی(ره)نیزباجمله «قرآن کتاب انسان سازی است» در واقع به همین موضوع، اشاره دارند چرا که انسان دو بعد دارد: بعد نورانی و بعد ظلمانی. اهل بیت(ع) مصداق نورانیت انسان ودشمنان ایشان نمود عینی ظلمت هستند.

.هنگامی که نفس وجهالت ناشی ازآن، برفطرت انسانی غلبه دارد، حتی اگرباهزاردلیل امام معصوم براوعرضه شود، اورا رها خواهدکردوبه سراغ هم سنخ خودخواهدرفت.

عاشورامرتبه ای از ظهور بود؛چراکه تا قبل از وقوع آن مردم کمتر به معصوم توجه داشتند .اما بعد از عاشورا اوضاع تغییرکرد؛ وصف حضرت سجاد(ع) تا اقصی نقاط عالم رفت و مردم باایشان ارتباط پیداکردند پس عاشورا ظهور امامت است و قیام حضرت مهدی(عج) نتیجه وحاصل عاشورا است.

جایگاه جامعهُ آرمانی درچشم انداز عاشورا و انتظار«حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمدمهدی میرباقری»

 جامعه آرمانی ،مظهر ولایت حق: بی گمان مساُله ی مهدویت، ناظربه جامعه ای آرمانی است که همه پیامبران درتمامی ادیان وشرایع الهی، وعده ی آن رابه بشر داده اند. پس اگربخواهیم عصرظهور را در یک جمله خلاصه کنیم، می باید آن را«عصر تجلی عبودیت حق تعالی درگستره ی جهان» بخوانیم؛ زیرا امام زمان(ع)-عبدمطلق خدای متعال-عبادتش محورعبادت در همه ی هستی است درروایات شیعی آمده است که هنگام ظهورحضرت عالم به حیات طیبه میرسد؛ کفرونمادها برچیده می شود، حق همه جا را فرا می گیرد؛ این همان جامعۀ آرمانی است که درعصر امام زمان(عج)، همۀ پیامبران بدان وعده دادندو انسان در انتظارتحقق آن است.ناگفته نماند که ریشه وخاستگاه تمایل به این موعود، فطرت بشر است؛ زیراجامعۀ بشری برای آنکه بتوانداز مراحل شرک ومظاهران عبور کندو به مرحلۀ ظهور توحیدبرسد نیازمند انگیزه است که این انگیزه، درفطرت وی وجود دارد.

بایدتوجه داشت که دستگاه شیطان،همواره برهمان مفاهیمی دست می گذارد که نزد انسان ها ارزشمنداست دشمن نمی تواند باطل رابه مردم تحمیل کند، ازاین رو باطل رابا حق درمی آمیزد وبه مردم عرضه می کندبه طورمثال؛ به جای آزادی واقعی، آزادی بی بندوباری وبه جای عبودیت در توحید، عبودیت مشرکانه رابازسازی می کندو به مردم تحویل می دهد.

درهیچ کجای تاریخ بشریت، تمام مکارم اخلاقی دربرابرتمام رذایل اخلاقی ظهور پیدا نکرده است؛ بلکه درعاشوراست که ولایت حق دربرابر ولایت شیطان قرار می گیرد تادر یک درگیری بزرگ حق وباطل از هم جدا شوند. ازاین روست که فرهنگ عاشورایی، زمینه ساز سیرتکاملی جامعۀ بشری به سوی جامعۀ توحید محورو عدالت گستر مهدوی است.

اهداف انقلاب حسینی و انقلاب مهدوی  «حجت الاسلام والمسلمین سیدمعزّالدین حسینی»

قطۀ پیوند دو انقلاب حسینی و مهدوی را می بایست در اهداف مشترک آن ها یافت که همانا سه هدف عمدۀ «آگاهی»، «آزادی»و «عدالت» هستند. درحقیقت، تمام انقلاب هایی که براساس فطرت شکل گرفته اند، در پی تحقق و رسیدن به این سه هدف بوده اند؛ به این معناست که تمامی انقلاب ها در وهلۀ نخست، برمبنای کسب آگاهی و شناخت حقیقت و نیز وصول و دستیابی به آن شکل می گیرد. درمرتبۀ دوم، انقلابیون می کوشند تا خود را از سلطۀ کسانی که هیچ گونه حقی درحاکمیت بر انسان ها و جوامع ندارند، رهایی بخشند و در نهایت، برای تحقق عدالت در متن جامعه تلاش می کنند.

این سه مرحله رامیتوان درانقلاب حسینی جست وآن را سرلوحۀ قیام مهدوی قرارداد. از این رو منتظران حقیقی کسانی اند که به دنبال تحقق این سه هدف باشند.

انتظار و تربیت نیرو «حجت الاسلام والمسلمین مهدی طائب»

فقها دربارۀ این مسئله که آیا درجهاد اذن امام معصوم لازم است یا خیر، اختلاف نظر دارند؛ امابرای آمادگی، کسی ازفقها نفرموده که اذن امام معصوم شرط است. پس آمادگی را باید ایجاد کرد.

ولی سوال اینجاست که منظورازآمادگی چیست؟...

امام حسین(ع)درحرکت خویش، به کسانی نیازداشت که ازجهت تعلیم وتربیت وسطح بصیرت، به جایی رسیده باشند که بتوانند پذیرای او باشند. امروز نیز سطح آمادگی جامعه باید به این مرحله برسدو رسیدن به این هدف تنها ازراه فعالیت های فرهنگی ممکن است.

اصولاً تنهاراه تغییر حکومت، این است که حاکمیت با فرهنگ مردمش منطبق نباشد. رضا خان زمانی ازایران رفت که مردم دیگر اورا نخواستند . این اتفاق به جهت آن بود که امام خمینی(ره)و دیگر بزرگان، برای تغییر فرهنگ مردم سرمایه گذاری کردند. پس اگرامام معصوم نیز بخواهد حکومت را در دست بگیرد باید ذائقه ی فزهنگی مردم به گونه ای باشد که او را بپذیرند و اباعبدالحسین (ع) نیز برای ابلاغ این فرهنگ، قیام کرد. یزید قصد داشت جلوی فرهنگ سازی امام حسین (ع) را بگیرد لذا ایشان را میان بیعت کردن و قتال، قرار داد. ایشان نیز شعار «هیهات منا الذله» سر داد و فرمود: «در صورتی که شخصی مثل یزید حاکم اسلام باشد، باید فاتحه ی اسلام را خواند». عاشورا حرکتی بود که با هدف ایجاد،حفظ و گسترش زمینه های تربیت نیرو برای قیام جهانی امام زمان (عج) صورت گرفت.

عاشورا زمینه ی تغییر فرهنگ را ایجاد کرد و کار را به این جا رساند. اکنون نوبت ماست تا به وسیله ی فرهنگ عاشورا و انتظار، نیروی مورد نیاز امام زمان (عج) را تربیت کنیم.

تفسیر ارگانیک (پیکره وار از عاشورا و غیبت):«دکتر سید رضی موسوی گیلانی»

با نگاهی دقیق به آثار کلامی و تاریخی شیعی، در می یابیم که به اقرار تمام مورخان تاریخ اسلام، پاره ای از رخدادهای مهم در شکل گیری تاریخ شیعه و جریانات مرتبط به آن سهم بسزایی داشته اند.

به همین جهت در بررسی یک رخداد مهم دینی یا اجتماعی، نمی توان تنها به تفسیر تحلیلی آن واقعه ، بسنده نمود. بلکه گاه باید به روند ارگانیک (پیوسته و خطی)آن رخداد با دیگر حوادث مربوط به آن نیز توجه ویژه نمود.

به عنوان مثال، واقعه ی سقیفه که پس از رحلت پیامبر (ص) بر سر جانشینی  و  خلافت، منزوی شدن امام علی (ع) رخداد عاشورا، تقیه ی امامان شیعه و غیبت حضرت مهدی (عج) همه از نتایج واقعه ی سقیفه تلقی می گردد. اگر چه هریک از این حوادث به نوبه ی خود بر حادثه ی یعدی اثری ژرف نهاد. شاید بهترین گواه بر این ارتباط تاریخی، سخنی باشد که یزید به هنگام دیدن سر بریده ی سید الشهدا (ع ) بیان نمود.آنگاه که سر شهدا  را به دربار یزید آوردند صدای کلاغ ها بلند شد و از جا که در فرهنگ عرب، صدای کلاغ سمبل شومی است، یزید گفت:«کلاغ ها قارقار کردند،اما من می گویم سر و صدای شما دیگر فرقی نداردزیرا امروزمن، انتقام خود را از پیامبر (ص) گرفتم». حال بر همین منطبق، اگر گفته شود که روند خطی و ارگانیک تاریخ شیعه از کدام رخداد مهم تاریخی تاثیر پذیرفته است، بی تردید می توان به چهار حادثه ی مهم بعثت، غدیر،عاشورا و غیبت اشاره نمود که واقعه ی پنجمی به نام «تشکیل حکومت جهانی » را نیز باید از جهت قطعیت تحقق آن در فرهنگ اسلامی، به آن افزود.

 درباره آینده تاریخ وحرکت جوامع نگرش های متفاوتی ارائه گردیده است. برخی ازاندیشمندان تاریخ معتقدندکه تمدن هاگاه به مرحله اوج می رسند و گاه، پس ازیک دوره حرکت، روبه زوال میروند و یک حرکت مستقیم و روبه جلو ندارندو حرکت آن ها دورانی است. ازدیگر آرائ فلسفه تاریخ، حرکت حلزونی جوامع است آن هامعتقدند هرچندکه تاریخ حرکت روبه جلو و روبه عقب دارد اما درمجموع، مقداری پیشرفت و حرکت رو به تکامل را نیزتجربه می کند. همچنین پاره ای ازدانشمندان تاریخ، بر این باورندکه فرهنگ هابه طور تصادفی و بدون ارتباط بایکدیگر رشد می یابند. دراین میان، عده ای دیگر نیز هستند که حرکت تمدن هارا حرکتی خطی و روبه پیشرفت می دانند. ادیان، سرانجام تاریخ رانیکو و مملو از صلح و آرامش می دانند و این همان اعتقاد به مصلح جهانی و جامعه مهدوی اوست.

تفسیرارگانیک از عاشوراو مهدویت:در واقع درمبانی کلامی شیعه، همان طور که واقعه عاشورا ازعوامل تاریخی رخداد غیبت است، عصرظهور نیزتفسیر دوباره عاشور او بازگشت به اهداف امام حسین (ع) تلقی می شود وبه عبارت دیگرقیام اما مهدی (عج)حامل همان پیام هایی خواهد بود که قیام امام حسین (ع) در روز عاشورا به همراه داشت. ازاین رو می توان دریک نگاه ارگانیک و اندام وار، عاشوراو انتظار رادو عنصری دانست که بایکدیگر قابل تفسیر هستندو نمی توان آن دو راازیکدیگر تفکیک نمود. به طوری که پاره ای ازمتفکران معتقدند که هویت شیعه به وسیله این دوعنصر اعتقادی شکل گرفته است.

دوقیام حق طلبانه «حجت الاسلام و المسلمین رحیم کارگر»

مهمترین جلوه ی هردوقیام (حسینی و مهدوی )بروز و ظهورحق و حق پرستی و باطل و فسادگری است. درطول تاریخ، همواره بین این دو گروه نزاع و درگیری های فراوان وجود داشته است و درآینده نیزوجود خواهد داشت. در اینجابه بررسی پیوندهاو ارتباط های دوقیام حق باطلانه و نقش و تاثیرگذاری آن ها برهم دیگر می پردازیم.

یک تحلیل فلسفی –تاریخی هردوقیام:

الف)قیام حق باطلانه حسینی :امام حسین (ع)،نه تنها خوداز گروه حق ورهبرآنان بود، بلکه مهمترین برنامه خود را احقاق حق و نابودی باطل می دانست. ازاین رو، محورهای مهم حق گرایی و حق طلبی درنظر امام حسین (ع)عبارت بوداز:توحید و خدامحوری، عزت و آزادگی درپرتو حق طلبی،امامت و ولایت اهل بیت (ع)، احیای نشانه های راستین دین خدا،ازبین بردن بدعت هاو موانع حق گرایی، تداوم سیره اهل بیت (ص)و امیرالمومنین(ع)، اصلح جامعه فسادو.... 

ب)قیام حق باطلانه مهدوی:براساس آیات و روایات مبارزه حق و باطل همیشگی نیست، بلکه سرانجام باغلبه نهایی گروه حق وحزب خدا برگروه باطل و حزب شیطان پایان می یابد. این غلبه کامل حق بر باطل، درعصرمهدی موعود (عج)تحقق خواهدیافت و رسیدن به این منزل ونزدیک شدن به مرحله والاو تکامل تاریخ عبودیت و قرب الهی است.

دو.تحلیل نظامی:دراینجابه برخی ازروایات مربوط به انتقام امام مهدی(عج) ازدشمنان و گروه باطل اشاره می شود.

الف)انتقام گیری خون امام حسین (ع):درروایات مشهوری (تفسیرعیاشی ج 2،ص.29،ح61)آمده است«القائم منااذاقام طلب بثارالحسین(ع)، هنگامی که قائم(عج) ماقیام کند، خون حسین (ع)ر ا طلب خواهدکرد»

ب)انتقام گیری خون حسین(ع)،وظیفه همگانی:ازامام رضا(ع)نقل شده است:«همانادرروزعاشوراچهارهزارفرشته برای نصرت و یاری حسین(ع)، به زمین فرود آمدند اما هنگامی که نازل شدند، دیدندحسین (ع)کشته شده است، ازاین رو ژولیده و غبارآلوددرنزد قبرآن حضرت اقامت کردندو هم چنان خواهند بودتا آن که قائم (عج)قیام کند.آ ن گاه آنان ازیاوران و سپاه آن حضرت و شعارشان «یالثارات الحسین»خواهدبود»

ج)فریاد انتقام خواهی مهدی (عج)و یارانشان که بنابرروایتی همان یا لثارات الحسین است.

د)انتقام ازتمام دشمنان حق:دایرها نتقام و خون خواهی امام زمان (عج) گسترده است و علاوه بر دشمنان اهل بیت(ع)، شامل دیگر ستمگران نیز می گردد. و چنان چه امام باقر (ع)،آیه 17 سوره طارق را این گونه تبیین فرمود:«ای محمد کافران تا زمانی که قائم (عج) قیام کند و از ستمگران،جنایت کاران قریش،بنی امیه و هر قوم ظالم دیگر انتقام بگیرد، مهلت بده».

سه.تحلیل سیاسی- دینی: به یقین، قیام امام مهدی (عج)، ادامه نهضت عاشورا و بر گرفته از آن است. مهمترین دلیل این برداشت، یکسانی و هماهنگی اهداف، پیام ها برنامه های هر دو قیام است.

در این جا به برخی از مولفه های مشترک هر دو قیام اشاره می شود:

الف. پیام ها و اهداف قیام حسینی:

1.یایستگی قیام حق طلبانه علیه باطل گرایی

2.عدالت گرایی و برپا داشت قسط

3.مبارزه با حکومت فسق و جور(ستم ستیزی)

4. هدایت گری و نجات بخشی

5. اصلاح گری و تحول گرایی مثبت

6. احیای آموزه های دینی

7. تشکیل حکومت و اعمال ولایت سیاسی.

ب. پیام ها و اهداف نهضت مهدوی:

1. حق گرایی و محو تمامی جلوه های باطل

2. عدالت گستری و بر پا داشت قسط

3.ظلم ستیزی و نابودی حکومت های فسق و جور

4. هدایت گری و ارشاد بشر

5. اصلاح گری و تربیت انسان ها

6. احیاگری و زنده کردن آموزه های الهی و دینی

7. تشکیل حکومت دینی.

با توجه به تحلیل های سیاسی و دینی ارائه شده ، روشن می شود که هر دو قیام، وجوه و ابعاد مشترک فراوانی دارند که آن را می توان در اهداف، برنامه ها و خواست های همسان آن ها مشاهده کرد.

دلایل پیوند عاشورا و انتظار: «حجت الله و المسلمین امان الله شفایی»

این پیوند و ارتباط چیست و چگونه این دو مفهوم، در یک قالب جای می گیرند و نهایتا به هم می پیوندند؟ این سوالی است که پاسخ به آن، هدف این نوشتار است.

تحلیل بر مفاهیم پیوند: در لغت به معنی «خویشاوندی و نزدیکی  نسبی» و گاهی رابطه ای است که تا سر حد اتحاد می رسد. عاشورا:در زبان عربی به معنی دهمین روز ماه است. عاشورا از جمله روزهایی ست که نزد مسلمانان و یهودیان اهمیت داشته و دارد. به اعتقاد یهودیان عاشورا یا «کییور»، روزی است که خداوند در آن فرعونیان را در رودخانه نیل غرق کردو بنی اسرائیل را نجات داد. امام در نزد مسلمانان این روز، روز مبارکی است چرا که در این روز خداوند آدم و حوا را آفریده است. ولی در نظر شیعه این روز، روز حزن و اندوه است زیرا امام حسین(ع) دراین روز کشته شده است.                                    

انتظار: در لغت به معنای «چشم به راه داشتن»، هر چند که اعتقاد به «مهدویت» در بسیاری از ادیان و مذاهب وجود دارد،اما انتظار در فرهنگ شیعه هویت یافته است.

مهمترین دلایل پیوند:

1. خاندان واحد:هرچند که نسبت های خونی، تنهاترین عامل انتقال صفات و خلقیات از نسلی به نسل دیگر نیست، اما همین عامل، یکی از اصلی ترین عوامل اتصال صفات و خصوصیات جسمانی و نفسانی از گذشتگان به آیندگان است.

روایت شده است پیامبر اکرم (ص) در یکی از روزهای آخر عمر مبارکشان، در حالی که دستشان را به شانه ی امام حسین (ع) گذاشته بودند، خطاب به حضرت فاطمه (س) فرمودند:«مهدی امت، از نسل این فرزندم است».

2. مکتب واحد:اسلام را به عنوان جامع ترین و کامل ترین دین، حجت را بر بشریت تمتم کرده است. در دین مبین اسلام، در کنار کتاب خداوند، ائمه (ع) همانند پیامبر(ص) مظهر هدایت معرفی شده اند. هریک از ائمه (ع) در طول دوران امامت خود رسالت خویش را در قبال حفاظت و پاسداری از ساس و کیان اسلام، به نیکوترین شکل به انجام رسانیدند.

3.اهداف واحد:همان گونه که گذشت فرهنگ عاشورا و انتظار در درون مکتبی بزرگ تر و جامع تر، به نام مکتب اسلام،جای دارند. مهمترین رسالت و هدف پیامبر اکرم (ص) تاسیس حکومت اسلامی و مبارزه با ستمگران بود که پس از ایشان، این وظایف به ائمه (ع) منتقل شد.

4. خط مشی واحد: ائمه (ع) نه تنها هیچ گاه حکومت های نامشروع جور را تایید نکردند، بلکه بسته به شرایط، علیه آنها نیز بپا خواستند. لذا عاشورا و انتظار از نظر استراتژی و خط مشی با هم منطبق هستند.در واقع قیام اباعبدالله (ع) به خاطر بیعت نکردن با یزید بود و در موضوع مهدویت و انتظار نیز،مسئله ی عدم بیعت با حکومت نا مشروع کاملا برجسته است.

 امام صادق (ع) در این باره می فرمایند:«قائم قیام می کند، در حالی که در قبال هیچ کس بیعتی ندارد». 

5. مهدی(عج) منتقم حادثه ی عاشورا:اگرچه پس از پایان پذیرفتن فاجعه ی عاشورا، بسیاری به خود آمدندو به فکر انتقام گیری از جنایتکاران واقعه ی کربلا افتادند اما داغی که بر دل ائمه (ع) گذاشت، چیزی نبود که باقیام کسانی چون مختار و توابین تسکین یابد. لذا پیوسته از روزی خبر می دادند که شخصی از نسل آنان خواهد آمد و از ظالمین انتقام خواهد گرفت. مسئله ی بازخواست از قاتلین امام حسین (ع) چنان مهم است که یکی از القاب حضرت مهدی (عج) «منتقم»می باشد.

6. پیوند عاطفی میان دو امام: یکی از راههای برآورد میزان پیوند میان عاشورا و انتظار، رابطه ی عاطفی است،عبارتی از حضرت مهدی (عج) در مورد امام حسین (ع): «سلام بر حسین، کسی که جانش را قربانی حفظ اسلام کرد. سلام بر کسی که خداوند را به صورت آشکار و پنهان اطاعت می نمود».

علاوه بر دلایل گذشته، مؤیدات،قرابت ها و اشتراکات فراوانی میان عناصر عاشورا و انتظار وجود دارد از جمله:

الف. ظهور امام زمان (عج) در روز عاشورا 

ب. رجعت امام حسین (ع) پس از ظهور حضرت مهدی (عج)

ج.منتظران مهدی (عج) عاشقان امام حسین (ع)

د.مکه و کوفه،خاستگاه و پایگاه مشترک و ...

درس های عاشورا برای منتظران:«حجت الاسلام و المسلمین محمد مهدی حائری پور»

عاشورا آغاز راهی ست که به جاده ی انتظار حضرت مهدی (عج) منتهی می گردد.پس شایسته است که بر  درس های عاشورا مروری داشته باشیم:

1.معرفت نسبت به امام زمان(عج)

2. حمایت کامل و خالص از امام

3. وفاداری به امام

4. صبر و پایداری در حمایت از دین

5. فریاد علیه ظلم و ظالمان

6. اعلام دوستی و اظهار نسبت به امام.  

زن در آینه ی قیام حسینی و قیام مهدوی: «حجت الاسلام و المسلمین عباس خادمیان»

قرآن این کتاب هدایت بشری در کنار هر مرد صالح، از یک زن صالح یاد می کند، همچون همسران آدم و ابراهیم، مادران موسی و عیسی (ع) و...

الف. نقش زنان در قیام عاشورا: چه کسی می تواند نقش حضرت رینب (س) و زنان و دختران امام حسین (ع) را در نهضت عاشورا نادیده بگیرد؟ این جاست که به هدف والای امام حسین (ع) از همراه کردن زنان و کودکان با کاروان خویش، پی می بریم.

شرح حالی از بانوان قهرمان کربلا در کتاب آمده است که من با ذکر نام آنها شرح حال یکی از را می نویسم:

1. رباب: همسر امام حسین (ع)

2. ام البنین مادر چهار شهید

3. مادر و همسر وهب، تازه داماد کربلا

4.همسر زهیر بن قین: زهیر، بزرگ طایفه ی بنی نزاره در برگشت از سفر حج، برای اینکه به کاروان امام (ع) بر نخورد راه خود را کج کرد. در استراحتگاهی، فرستاده ای از امام نزد آنان آمد و زهیر را نزد امام خواست، زهیر متعجب مانده بود. ناگهان از گوشه ی کاروان صدای پر شور همسر زهیر بلند شد که: «ای زهیر فرستاده ی امام به این جا آمده است، چرا جوبش را نمی دهی؟چه می شود به حضور امام بروی و سخنش را بشنوی؟» سخنان همسر زهیر تاثیر بسزایی گذاشت به گونه ای که زهیر یکی از یاران امام حسین (ع) شد و در روز عاشورا به شهادت رسید.

ب. نقش زنان در حکومت امام زمان (عج): بر اساس برخی از روایات، حضور و نقش زنان از نظر زمان و موقعیت چند صورت دارد:  1.حضور پنجاه زن در در بین یاران امام : امام محمد باقر (ع) در بیان بعضی ازنشانه های ظهورمی فرماید:«به خداسوگند،313نفرمی آیندکه پنجاه تن ازاین عده زن هستندوبدون هیچ قرارقبلی درمکه کنار یکدیگر جمع خواهندشد. این است معنای آیه شریفه:«هرجا باشید خداوند شمارا حاضرمی کند، زیرااو برهرکاری تواناست.»

2)رجعت زنان:این اعتقاد مسلم شیعه است که هم زمانبا ظهورمهدی آل محمد(عج)برخی از پیامبران ومعصومین و برخی از مومنان حقیقی به اذن پروردگار زنده خواهند شدو باردیگربه دنیا بازخواهند گشت درمیان کسانی که به دنیا رجعت خواهند کرد، گروهی از زنان با ایمان نیز هستند.

در کتاب خصائص فاطمیه آمده است:«در دولت مهدی (عج) سیزده زن برای معالجه ی زخمیان زنده شده و به دنیا بر می گردند که یکی از آنان صیانه است که همسر حزقیل و آرایشگر دختر فرعون بوده است. شوهرش حزقیل پسر عموی فرعون و گنجینه دار وی بوده است او مومن خاندان فرعون بود و به پیامبر زمانش موسی ایمان داشت».

از دیگر زنان دز زمان رجعت، سمیه مادر عمار یاسر، ام خالد، ام یمن، قنواء دختر رشید هجری،ام یمن،حبابه والبیه،زبیده ام خالد،ام سعید حنفیه.

بررسی سندی زیارت ناحیه مقدسه: «حجت الاسلام و المسلمین نجم الدین طبسی»

در این پژوهش قصد داریم تا به موضوع زیارت ناحیه مقدسه بپردازیم که منتسب به امام زمان (عج) است.

در گام اول، متن زیارت از قدیمی ترین منبع نقل می کنیم،

گام دوم، به بررسی منابع و مصادر آن از گذشته تاکنون خواهیم پرداخت،

گام سوم ،بررسی سلسله و طرق و نقل زیارات ومیزان اعتبارآن.

درگام چهارم،گفتاربزرگان درردیاقبول متن،مطرح و پس ازآن نتیجه گیری می شود.

سند این زیارت رامرحوم ابن المشهدی در«المزارالکبیر»ومرحوم ابن طاووس در«مصباح الزائر»نقل کرده اند.علامه مجلسی نیز در بحارالانوارذکر کرده است.

منابع زیارت ناحیه :

الف)متقدمان

1-در«مزار» شیخ مفید: مرحوم علامه مجلسی دربحارالانوارزیارتناحیه رابه کتاب مزار شیخ مفیدنسبت داده لست.

2-«مصباح» سیدمرتضی

  ب)متاخران

1.ابن طاووس درمصباح الزائر

2.علامه مجلسی درتحفة الزائرنیزاین زیارت راآورده است.

3.این زیارت،درکتاب جامع احادیث شیعه نیز آمده است.

نتیجه: 

1 )این زیارت،ازناحیه امام زمان(عج)بری برخی ازنواب صادرشده و پس ازآن به دست برخی ازعلماچون شیخ مفیدو ابن مشهدی رسیده است.

2)این زیارت، دارای اسانیدمتعددو معتبری می باشد.

3)سید مرتضی دراولین تشرف به کربلااین زیارت را خوانده است.

سوگ واژه امام مهدی (عج)  «حجت الاسلام و المسلمین محمدرضا فوادیان »

زیارت ناحیه،سوگ نامه امام مهدی(عج)دررثای امام حسین(ع)است.

این زیارت شامل ده بخش کلی است:

1-سلام که شامل سلام بر انبیاء،سلام براولیای دین،سلام بر روح زیارت امام حسین (ع)، سلام بر اعضاء و جوارح امام حسین (ع)، سلام بر حسینیان.

2.دلدادگی حضرت مهدی (عج) به امام حسین (ع ).

3 . اوصاف، ویژگی ها و سیرت امام حسین (ع) از جمله فعالیتهای اجتماعی، مطیع بودن به خدا و پیامبرش، در خدمت مردم و اسلام ، عبودیت...

4. طرح نهضت و زمینه ی قیام 

5 . توصیف صحنه ی کربلا 

6. مرثیه و مصیبت بعد از عاشورا 

7. بازتاب این واقعه در اسلام 

8. بازتابب این مصیبت در کائنات و موجودات 

9. نیایش و دعا در پیشگاه خدا 

10. نماز زیارت که با سوره ی انبیا و حشر خوانده می شود و دارای یک دعای بسیار عالی درقنوت است.