شهاب قبس (شعله فروزان)

مجموعه حاضر مجموعه راهکارهای علمی وعملی برای تربیت فرزندان در مسیر امام زمان (ع) است .

فصل اول:راههای پرورش فرزندان بر محبت اهل بیت وامام زمان (ع).

1-انعقاد نطفه وخانواده اصیل

یکی از مهمترین وسرنوشت سازترین مراحل تکوین هر فرد، مرحله تشکیل وانعقاد نطفه او می باشد. به عبارتی نسل امام زمانی باید پاک وحلال زاده باشد وگرنه مانع بزرگی برای پذیرش حق وحقیقت خواهد داشت. حلال زاده بودن طفل، بستگی به عوامل گوناگونی دارد:

الف)انعقاد نطفه از طریق شرعی وازدواج

ب)انعقاد نطفه در زمان ها حالاتی که عمل زناشویی حلال ومجاز باشد.

مواردی که در آن انعقاد نطفه حرام می باشد:

1-در حال احرام

2-در صورت ترک طواف نساء

3-در ماه مبارک رمضان ودر حال روزه داری

4-در حال اعتکاف

5-در حائض بودن زن

دراین خصوص در سخنان پیامبر اکرم (ص) واهل بیت (ع) چنین می خوانبم:

قال رسول الله(ص):«با ما دشمن نیست مگر کسی که ولادتش ناپاک باشد.»

قال امام صادق (ع):«هرکه خنکای محبت مارا در دلش یافت، برای مادرش زیاد دعا کند، زیرا[معلوم می شود که] به پدرش خیانت نکرده است.»

بازتابی از خطرات بی تبارزادگی وحرام زادگی در ماجرا سازی عاشورا به نمایش در آمده است، چراکه اسناد تاریخی ثابت می کند که ماجراجویان وماجراسازان صحنه های دلخراش کربلا و حق ستیزان و امام ستیزان اصلی این صحنه، همه از بی تباران و حرام زادگان بوده اند.

همچنین در آداب زناشویی در حلیةالمتقین آمده است:

الف) زن وشوهر با وضو باشند

ب) دو رکعت نماز بخوانند

ج) حمد وستایش خدا نمایند

د) بر محمد و آل محمد (ص) صلوات فرستند

ه) دعای مخصوص در خواست فرزند صالح وشیعه را بخوانند، تا شیطان در تکوّن شخصیت فرزند، شریک نگردد. 

2-وراثت

وراثت به طور کلی یعنی انتقال بعضی از خصوصیات والدین یا خویشان آن ها به فرزندان و عین امر سبب شباهت فرزندان به والدین یا خویشان آن ها می باشد.

قانون وراثت یکی از مهمترین قوانین شخصیت ساز  برای انسان می باشد. این تاثیر می تواند از ناحیه پدر یا مادر ویا هردو باشد. یکی از شواهد آن محمدبن ابوبکر است؛ کسی که حضرت علی (ع) در توصیفش در نهج البلاغه می فرمایند:

«محمد فرزند من است لکن از پشت ابوبکر به عمل آمده .....»

در بررسی علل وعوامل این که چرا محمد بن ابی بکر، فدایی امیرالمومنین (ع) وموانع سر سخت حریم ولایت و اهل بیت (ع) شد به نکاتی برمی خوریم که اصلی ترین و مهمترین آن ها، وراثت ومرابقت مادری فرهیخته وولایتی از این فرزند می باشد.

واین مادر نمونه کسی نیست جز اسماء بنت عمیس...

3-مراقبت های ویژه دوران جنینی

درمدت نه ماهی که جنین در رحم مادر مراحل رشد وتکامل خود را می گذراند، به راستی در اولین ایستگاه تربیت خود قرار دارد.

انعقاد نطفه از راه حلال وبراساس قانون وپرهیز از انعقاد نطفه در مواردی که شرع از آنها نهی کرده و همچنین برقراری ارتباط معنوی وتوجه به پیامبر اکرم(ص)، حضرت علی (ع) ، حضرت زهرا(س) وبقیه معصومین (ع) در این مدت و گفتن برخی از اذکار به توصیه بعضی از علماء وخوردن مقدار کمی از تربت سید الشهداء(ع)به خواست الهی سبب ولایتی شدن فرزندان خواهد شد.

همچنین رعایت و عمل به مواردی دیگر در تربیت ولایی جنین تاثیر بسزایی دارد ازجمله:  الف)شرکت در مراسم اهل بیت (ع)

ب)زیارت ائمه معصومین (ع)

ج)خواندن زیارت جامعه، عاشورا وحدیث کساء

د )دوری از هرگونه گناه ومعصیت

ه)تلاوت قرآن کریم

و)انجام دستورالعمل هایی که بزرگان برای دوران بارداری توصیه می کنند.

در دستورالعملی از مرحوم حاج آقا صدیقین در مورد هرماه بارداری آمده است:

ماه اول: هرروز 14صلوات، «سوره یس» یک مرتبه

ماه دوم: هرروز 14صلوات، سوره «هل اتی» یک مرتبه

ماه سوم: هرروز 14صلوات، سوره«عم یتسالون» یک مرتبه

ماه چهارم:هرروز 21یا210صلوات، سوره «قدر»10مرتبه بعداز نماز صبح

ماه پنجم: هرروز140صلوات، سوره«حمد» 14مرتبه

ماه ششم: هرروز100صلوات، سوره«یتن»همراه با خوردن انجیر

ماه هفتم: هرروز140صلوات، سوره«حمد»14مرتبه

ماه هشتم: هرروز120 صلوات، سوره«والعصر»14 مرتبه

ماه نهم: هرروز 120صلوات، سوره «زلزال»1مرتبه، سوره «قدر» 7مرتبه «آیة الکرسی»را یک مرتبه برشکمش بدمد، در موقع اذان آهسته اذان بگوید.

همچنین مداومت بر تلاوت سوره های «مومنون،یوسف ونور»داشته باشد.

4-توجه به آداب اسلامی (تحنیک، تغسیل وتسمیه)در اولین روزهای تولد

لحظه های اولیه ورود طفل به عالم دنیا، لحظاتی مهم وسرنوشت ساز می باشد. برای چنین لحظاتی آداب اعمالی وجود دارد که می تواند آینده ای همراه با سعادت را برای طفل رقم بزند.

-دستورات بهداشتی،

-دستورات مربوط به تغذیه

 -دستورات مربوط به نگهداری

-دستورات دینی ومعنوی:در سخنان اهل بیت (ع) به جهت تبّرک، ایمنی بخشی جسمی وروحی فرزند وتربیت او در مسیر اهل بیت(ع) چندین دستورالعمل وارد آمده است:

1)باز نمودن کام طفل باتربت سیدالشهداء(ع) وآب فرات

2)غسل دادن کودک با آب فرات درصورت امکان

3)انتخاب نام مبارک ومقدس«محمد»برای نوزاد پسر و«زهرا» برای نوزاد دختر حداقل تا هفت روز

4)انتخاب نام دائمی مناسب که دارای بارمعنوی برای طفل باشد.

5)عقیقه کردن (کشتن گوسفند یا شتر)....

6)گفتن اذان واقامه در گوش طفل

5-تغذیه پاک وحلال

به اندازه ای که به بهداشت وپاکیزگی غذای کودک باید حساس بود، وبه همین دلیل که باید والدین بر رژیم غذایی کودک نظارت ومراقبت داشته باشند، به همان مقدار نیز باید نسبت به پاک وحلال بودن غذای طفل اهمیت داد.

بی دقتی کردن نسبت به حلال وحرام بودن غذای طفل، اورا دچار تاریکی روحی وگاهی شقاوت دینی ودشمنی با اهل بیت (ع) وقاتل خوبان شدن می کند.

6-دعای والدین در حق کودک

دعای والدین در حق فرزندانشان، در موفقبت، رشد و بالا رفتن ضریب پیروزی وتوفیق او بسیار موثر است.

امام صادق (ع) می فرمایند: سه دعاست که از خداوند متعال پوشیده نمی ماند (ومستجاب می گردد) ، دعای پدر در حق فرزندش، هرگاه فرزند نسبت به او نیکوکار باشد....

7-آشنایی کودکان با سرزمین های مقدس –زیارتی

آشنا کردن کودکان با سرزمین های مقدس، در تربیت آنها بسیار موثر است....

مکه وخانه خدا، صحرای عرفات، مدینه، کربلا، نجف، سامرا، سرداب مقدس، مسجد سهله وکوفه، کاظمین، مشهد مقدس وقم وجمکران...مکان هایی برای آشنایی بیشتر وبهتر با امام زمان (ع)هستند.

8-بزرگداشت ایام وفات و ولادت ائمه طاهدین (ع)

روزهایی در قرآن به عنوان ایام الله ذکر شده است. قرآن می فرماید:«وَذَکّرَهُ بأیام الله ،ابراهیم5»؛«آنان را به ایام خدا متذکرشو...» وامام صادق (ع) در تفسیر این آیه می فرمایند:«مقصود از ایام الله، زمان ظهور امام زمان (عج) است.»

اگر قرآن به عصر قسم خورده، در تفاسیر آن رابه عصر امام زمان (ع) تفسیر نموده اند و اگر خداوند در قرآن به فجر قسم می خورد، روایات آن را به روز عاشورا تفسیر نموده اند.

9-آراستگی ظاهری وآماده سازی

روان شناسان در بیان اهمیّت فضاسازی در تربیت کودک می گویند مادر باب تربیت نمی توانیم آدم ها را تک تک تربیت نماییم. اگر خواهان تربیت صحیح هستیم، باید فضا ایجاد کنیم.در تربیت نسل منتظران ظهور نیز، فضا سازی بسیار موثر است وباید یاد امام عصر (ع) رابه عنوان یک وظیفه مهم در ذهن کودک القا نماییم.همچنین برای افزایش میزان محبت فرزند به اهل بیت (ع) می توانیم از راهکار های زیر بهره بریم:

-نصب تابلوهای افضل اذکار یعنی «بسم الله الرحمن الرحیم» در قسمت ورودی منزل

-نصب تابلوهای طراحی شده با موضوعات مهدویت و....

-پخش اذان و گفتن اذان در خانه

-برگزاری جشن های خانگی و فامیلی ومحله ای یا مدرسه ای در مناسبت های مذهبی و...

-تشویق کودکان به نمازهای اول وقت به عنوان اقتدا به امام زمان (ع)

تشویق کودکان به حفظ اشعار ودعاهای مربوط به امام زمان (ع)

10-ایجاد آمادگی در کودکان برای انس با روز جمعه

یکی از وظایف والدین نسبت به فرزندانشان آن است که آنان را با فضایل و برکات این عید الهی آگاه گردانند. پیامبر اکرم (ص) در خصوص می فرمایند: «برای فرزندان خود گوشت تهیه کنید وآنان را با روز جمعه آشنا سازید.» جمعه باید به عنوان یک میعاد هفتگی برای بیعت مجدد با امام زمان (ع) معرفی گردد.

11-ایجاد آمادگی نظامی وبدنی در کودکان وحفظ روحیه حماسی آنها

انتظار امام زمان (ع) وحرکت در مسیر اهداف اهل بیت (ع) علاوه بر شایستگی های روحی، اخلاقی، رفتاری و فضیلت های انسانی، نیاز به جدیّت وآمادگی بدنی ونظامی نیز دارد. نسل با نشاط ، نسل آماده ومهیّا ونسل پر حماسه و پر شور می تواند نسلی کارآمد ومنتظر باشد.در روایاتی از پیامبر اکرم (ص) در این خصوص آمده است: «به فرزندانتان تیر اندازی یاد دهید که این عمل خود، سر کوب کردن دشمن است.» واین موضوع (آمادگی نظامی داشتن)آنچنان مهم ولازم است که حتی مرگ ورفتن از دنیا نیز، نباید مانعی برای آن تلقی گردد. در این باره در دعای عهد فرازی آمده است....

12-تقویت حس حضور ونظارت امام زمان(ع) در زندگی

یکی از عوامل مهم تربیتی برای هر انسان، به ویژه جوانان ونوجوانان، حضور ومراقبت در زندگی آنهاست.ناظران وشاهدان متعددی بر اعمال وافکار انسان نظارت دارند، که عبارتنداز:

1.خداوند متعال :

چنانچه قرآن کریم می فرماید:«هرکجاباشید اوبا شماست وبه هرچه می کنید به خوبی آگاه است.»

2.فرشتگان:

قرآن کریم می فرماید:«آدمی هیچ کلامی نمی گوید مگر این که در کنار او مراقبی حاضر و آماده است.»             

3.اعضا وجوارح:

قرآن کریم می فرماید:«روزی که دست ها وزبان ها وپاهاشان به آنچه که عمل کرده اند گواهی می دهند.»

4.نبی اکرم(ص) وائمه معصومین (ع):

پیامبر اکرم (ص) می فرمایند:«کارهای شما هر روز به من نشان داده می شود. اگر خوب باشد اگرخوب باشداز خدا می خواهم برکارهای خیر شما بیافزاید واگر زشت باشد برایتان از خداطلب آمرزش می کنم.»

امام زمان (ع) می فرماید:« براخبار ومسائل شما آگاه هستیم وچیزی از اوضاع شما برما پوشیده نیست.»

5.زمین:

ازجمله ی شاهدان اعمال می توان به زمین اشاره کرد. قرآن کریم می فرماید:«آن روز زمین، مردم را به  حوادثش واعمال مردم آگاه می سازد که خدا به او چنین الهام کرده است.»

اعمال علاوه براین که هرروز وهر هفته به خداوند متعال ومعصومین (ع) وخصوصاً امام زمان (ع)عرضه می شوند، هرسال نیز پرونده اعمال هرکس در شب قدر به دست امام زمان (ع) می رسد وبنابر عملکرد یک سال گذشته ی ومقدرات وسرنوشتش در سال آینده به دست مبارک حضرت رقم می خورد.

13.سرباز سازی فرهنگی برای امام زمان (ع)

یکی از مهمترین اقدامات والدین آن است که فرزندان خود را جهت سربازی وخدمت به امام زمان (ع) تقدیم کنند. یکی از اقدامات تربیتی که تاثیرات آن درفرد، خانواده وجامعه قابل مشاهده است، تشویق وترغیب وهدیه ی فرزند ویافرزندانی از خانواده به حوزه های علمیه است.

14-تلقین

یکی از راه های تاثیرگذاری بر افکار واندیشه ها ویکی از روش های تاثیرگداری بر رفتار دیگران استفاده از روش تلقین وتبلیغ می باشد.موضوع مقدسی مانند ولایت ومحبت اهل بیت (ع)از دوجهت نیاز به تلقین وتبلیغ دارد:

الف)از آن جهت که یکی از روش های آموزشی وتربیتی است وبه عنوان یک روش باید در آموزش بهترین فضیلت های اخلاقی وروحی از آن بهره جویی نمود.

ب)از آن جهت که دشمنان ماازاین شیوه برای نابود کردن ارزش های دینی وولایت ومحبت اهل بیت (ع)استفاده می برند ودر برابر این شیوه باید حداقل به مقدار تبلیغات وتلفیقات دشمن، مانیز در جهت مثبت تبلیغ وتلقین داشته باشیم.

15-ایجاد رغبت ومیل

یکی از عوامل مهم گرایش انسان به یک موضوع، مسأله ایجاد رغبت وکشش به سمت آن می باشد. یکی از وظایف والدین برای تربیت فرزندانشان ایجاد رغبت و جاذبه نسبت به اهل بیت (ع) وبه ویژه امام زمان (ع) است.

حضرت علی در این خصوص می فرمایند:«هرکس به آنچه نزد خداوند است رغبت پیدا کند، به آرزوهایش می رسد.» در سخنان حضرت علی (ع) نیز به رغبت مثبت وسازنده اشاره شده است.     

16-تشکیل عادت مثبت

یکی از روش های تاثیر گذاری وسازندگی روح وروان استفاده از فنّ تشکیل عادات مثبت است. در سخنان اهل بیت (ع) در موضوع عادات مثبت چنین آمده است:

حضرت علی (ع) می فرمایند:«از هر خوبی بهترین آن را برای خود برگزین، زیرا خوبی عادت است.»و...

17-ارایه سیر مطالعاتی وخرید کتب ومجلات و نوارهای مربوطه در این زمینه

یکی از بهترین وموثرترین روش های تربیتی برای فرزندان، ایجاد تسهیلات وامکانات لازم برای کسب معرفت وارتقای مدارج علمی ورشد آگاهی آنان است.

18-واسپاری کودک به استاد ومعلم دوستدار اهل بیت(ع)

نقش معلم واستاد وتاثیر گذاری مثبت ویا منفی او در تربیت کودک بر کسی پوشیده نیست، چرا که اساساً خداوند متعال در قرآن کریم در توضیح چگونگی ورود انسان به دنیا می فرماید:« وخداوند شما را از شکم مادرانتان بیرون آورد،در حالی که هیچ نمی دانستید وبرای شما گوش وچشم ها ودل ها قرار داد، شاید شما شکر کنید.»

حضرت علی (ع) نیز می فرمایند:« آموزش در کودکی همچون نگارش متنی برسنگ است.»

19-ذکر قصه ها وحکایات عنایات امام زمان (ع)به بزرگان برای فرزندان

یکی از مهمترین عوامل تربیتی در مورد کودکان ونوجوانان، استفاده از شیوه ی قصه گویی ونقل حکایات صحیح وواقعی است. قرآن کریم از این روش تربیتی، مکرّراستفاده نموده است ومانیز می توانیم از این شیوه برای تربیت فرزندان ولایتی وامام زمانی استفاده کنیم.

فصل دوم:راههای آموزش فرزندان بر محبت اهل بیت وامام زمان (ع)

بخش دیگر از وظایف والدین، در عشق آفرینی وعارف پروری نسبت به اهل بیت (ع) بخش آموزش های لازم است. مراد از آموزش، اموری است که موجب تقویت وقوت فکری و پرورش کودک می شود. پیامبر اکرم (ص) می فرمایند:«فرزندانتان رابر سه ویژگی تربیت کنید، محبت پیامبرتان، محبت اهل بیت(ع) اوو قرآن....»

آموزش کودکان ونوجوانان عمدتاً از 10طریق زیر صورت می گیرد:

1.آموزش از طریق قصه گویی

یکی ازنیازهاو علاقه های وافر کودکان، نیاز وعلاقه به داستان وقصه است.  تاریخ زندگانی پیامبراکرم(ص) وزندگی اهل بیت (ع) یکی از بهترین وسالم ترین منابع تاریخی است.

2.آموزش رفتار شناسی اهل بیت (ع)(متدشناسی)

یکی از بخش های مهم تاریخ، سیره نویسی است. سیره به معنای روش ها وشیوه های خاصّ زندگی یک فرد است.

3.آموزش حدیث(وحفظ حداقل چهل حدیث مناسب)

یکی از راههای دل بستن به کسی، آشنا بودن با آثاروگفته های اوست. امام صادق (ع) می فرمایند:«با سرعت و جدیت نوجوانان خود را با احادیث آشنا کنید.»

4.آموزش آیات قرآن در مورد اهل بیت (ع) ،به کودکان

قرآن به عنوان سندی گویا وجاودانه، پشتوانه ای معنوی وقانونی برای فهم وترویج دین اسلام است....

5.آشنا سازی فرزندان بااهل بیت (ع) به زبان هنر وادبیات

امام صادق(ع)در حدیثی می فرمایند:«ای گروه پیروان ما؛به فرزندانتان اشعار عبدی را آموزش دهید که او طریق دین خداست.»

سفیان بن مصعب عبدی کوفی، یکی ازشعرای اهل بیت (ع) واز یاران امام صادق (ع) بوده واکثر اشعار او درباره ی مناقب امیرالمؤمنین(ع) وفرزندان گران قدر ایشان می باشد.

 6.آموزش زیبایی های اخلاقی وشخصیتی اهل بیت(ع)

یکی از فطریات انسان، زیبا گرایی وزیبا دوستی در همه ی مراتب آن است. ذکر صفات برجسته ی انسانی اهل بیت (ع)، هم چون عدالت، سخاوت، شجاعت، حکمت، عبادات، مرام دوستی، تقوی، ایمان، عمل، زهدوقناعت،‌آنان وهزاران صفات پسندیده دیگر، کانون عواطف و اندیشه ی کودک را متوجه قبله های حقیقی عشق ومحبت می کند.

7.معرفی دوستان وفداییان اهل بیت (ع) به کودکان ونوجوانان

عشق ابوذر وسلمان، اویس قرنی،‌مالک اشتر، عمار، یاسر، میثم تماروعشق امام حسین (ع) به حضرتش، همه وهمه نمونه های از عشق های سوزان ومتعال ومقدس است که بر وجود ما ونسل امروزی اثر گذار است.

8.معرفی دشمنان اهل بیت (ع) وبیان عمق خباثت های آنان ولزوم فاصله گرفتن ازاین افراد

معرفی دشمنان اهل بیت (ع) وشناساندن خباثت ها ورذالت های این دشمنان، نوجوانان وجوانان را در زمینه ی محبت اهل بیت (ع) یاری می دهد...

9.آموزش علم کلام

یکی از علوم متداول در بین علوم اسلامی، علم کلام است.رسالت این علم تبیین عقاید واندیشه های صحیح اسلامی و ارایه براهین عقلی ونقلی جهت اثبات اصول دین وپاسخ گویی از شبهات وابهامات موضوع عقاید دینی است....

10.آموزش چگونگی توسل به اهل بیت (ع)

آموزش طریقه ی توسل به ائمه معصومین (ع) در تمام مراحل زندگی، آموزش زیارت های متعددی که برای اهل بیت (ع)وجود دارد، مانند: زیارت جامعه، زیارت عشورا، دعای ندبه وعهد.....از راههای آموزش کودک بر محبت اهل بیت (ع) است.